Jeroen de Rijke is politie-expert en staat momenteel vooral bekend als tactisch rechercheur bij het tv-programma Hunted. Jeroen heeft ruim 28 jaar ervaring als elite-agent. Hij maakte jarenlang deel uit van het arrestatieteam en de undercoverafdeling van de Nederlandse politie en werd internationaal ingezet bij geheime onderzoeken in de strijd tegen georganiseerde misdaad en bij terreurdreigingen. In zijn boek ONDER DRUK deelt Jeroen de Rijke zijn persoonlijke ervaringen en inzichten uit deze tijd en geeft zo een inkijkje in een wereld die normaal gesproken gesloten blijft.

‘Kijk altijd vooruit. Ik heb bij verschillende sociale eenheden gewerkt bij de politie waar tijdelijke contracten aan vast zitten. Dit is eindig. Eigenlijk is het heel tof om na zoveel jaar te wisselen en inspiratie op te doen. Hoe kun je al je knowhow en ervaring die je hebt opgedaan daarin meenemen en anderen helpen? Zo krijg je heel gezonde prikkels. Het houdt je scherp en gemotiveerd.’

‘Je hebt altijd invloed, hoe klein je rol ook. Zo kun je toch wellicht een beweging genereren waardoor jouw bijdrage in een ander daglicht valt. Als je ervanuit gaat dat je altijd wel invloed hebt, houdt dit je kritisch. Het voorkomt dat je gedemotiveerd raakt in je werk.’

‘Niemand is onmisbaar. In een klein team bij de speciale eenheid in Nederland word je alleen voor extreme situaties gevraagd zoals gijzelingen, ontvoeringen en overvallen tot aan heel lange undercovertrajecten in het buitenland. Ik moet daarbij zijn, alles moet daarvoor wijken. Maar dat is ook de valkuil, omdat je denkt dat je moet en onvervangbaar bent. Er is altijd iemand die ook een oplossing weet te bieden. Misschien is het resultaat anders, of wellicht beter, als je er niet bij bent. Als je altijd denkt dat je onmisbaar bent, dan is het risico dat je zelf over de kop gaat en veel te veel werk op je hals haalt, groot.’

‘Je onderbuikgevoel klopt altijd. Als je daar meer naar luistert, kun je er een draai aan geven wat een hoop spanning wegneemt. Het geeft letterlijk meer rust, lucht en vertrouwen.’

‘Je kunt het niet alleen. Ik ben gek op samenwerken, ik ben een teamplayer. Teams versterken elkaar en kunnen elkaar corrigeren. Met speciale eenheden is het thuisfront heel belangrijk, een partner die het mogelijk maakt dat je dat kunt doen. Diegene zet even zijn of haar carrière opzij zodat jij dit kunt doen. Maar een steady basis is niet vanzelfsprekend. Er lopen ook veel relaties stuk met speciale eenheden, het vraagt heel veel vertrouwen en transparantie.’

‘Reflecteer en durf feedback te geven. De kracht van speciale eenheden zit ‘m vaak in goed van tevoren plannen. En misschien is de grotere kracht nog wel de debriefing, de reflectie naderhand. Stimuleren om je steeds verder te ontwikkelen als team, bedrijf en persoon. Maar dat vraagt ook om kritisch naar je eigen rol te kijken. Dat kweekt begrip, geeft vertrouwen aan elkaar en je kunt met elkaar denken hoe je het de volgende keer anders kunt doen of voorkomen.’

‘Verdiep je meer in collega’s. Als je in een omgeving zit met leuke mensen om je heen durf je te zeggen dat je een nacht slecht geslapen hebt, knallende ruzie thuis hebt gehad, niet lekker in je vel zit of juist barst van de energie. Door je kwetsbaar op te stellen krijg je begrip voor elkaar. Je voelt elkaar aan, het wekt vertrouwen en daar maak je een enorme stap mee.’

‘Bij veel situaties waar ik in terechtkwam is snelheid gebaat, bijvoorbeeld bij voortvluchtige criminelen, een ontvoering, dreiging met een pistool tot aan terroristen die ergens een aanslag willen plegen. Dan moet je snel handelen. Maar hoe heftig de situatie ook; pak altijd een moment om heel even in je hoofd een stapje achteruit te doen, te vertragen en overzien. Vaak geeft het rust.’

‘Ik ga altijd uit van het beste van de mens. Als je uitgaat van het positieve van vertrouwen, dan wordt het voor de ander moeilijker om misbruik te maken van dat vertrouwen of het te schenden.’

‘Voorbereiding is belangrijk. Als je een goede voorbereiding in meerdere lijnen doortrekt, ook privé, dan spaart het je heel veel energie en moeite.’

‘Keihard werken is ook keihard ontspannen. Je moet jezelf de ruimte geven om te genieten en ontspannen, in wat voor vorm dan ook. Ik haal het uit sporten, uit eten gaan, naar de kroeg gaan met vrienden tot aan wandelen op het strand en een vakantie pakken. En even terug naar de speciale eenheden; dat hou je niet vol als je jezelf geen ontspanning gunt. Je kunt je hoofd resetten en energie opbouwen door even niet aan werk te denken. Dus geniet van je familie, vrienden en vrije tijd.’